Giuseppe Verdi – Rigoletto | Bayerische Staatsoper, live streams online free (30/12/2012)
Σχολιάστε07/01/2013 από cmorfakis
«La donna è mobile
qual piuma al vento,
muta d’accento
e di pensier.
Sempre un amabile
leggiadro viso,
in pianto o in riso
è menzognero.
La donna è mobile, ecc.
È sempre misero
chi a lei s’affida,
chi le confida
mal cauto il cor!
Pur mai non sentesi
felice appieno».Duca di Mantova | Riggoleto, atto terzo, scena seconda.
Ο Rigoletto του Giuseppe Verdi που παρουσιάστηκε από την Bayerische Staatsoper στις 30 Δεκεμβρίου 2012 (live streams online free), σε παραγωγή Árpád Schilling, ήταν μια αφαιρετική σκηνοθετική σύλληψη της διάσημης όπερας. Μετά από τις εντυπωσιακές παραγωγές της Bayerische Staatsoper για τις όπερες Babylonκαι Turandot η σκηνική παρουσίαση του Rigoletto δεν με ενθουσίασε. Ήταν μια παραγωγή αδιάφορη, υπερβολική λιτή και σε ορισμένα σημεία είχα την αίσθηση ότι παρακολουθούσα την όπερα σε συναυλιακή απόδοση.
Στην πρώτη σκηνή κυριαρχούσε μια αμφιθεατρική κατασκευή που παρέπεμπε πιθανόν στο δημόσιο χώρο στον οποίο δρούσε ο Duca di Mantova ενώ στη συνέχεια μία λευκή κουρτίνα (που πιθανόν συμβόλιζε την αγνότητα της Gilda) κάλυπτε τη δεύτερη σκηνή στο σπίτι του Riggoleto. Στην τελευταία σκηνή παρουσιάζεται ανεστραμμένη η αρχική αμφιθεατρική κατασκευή (συμβολίζοντας ίσως ότι το δράμα του Riggoleto για το χαμό της κόρης του Gilda είναι προσωπικό ή ότι ο κοσμικός κύκλος μέσα στον οποίο δρούσε του γύριζε πλέον τη πλάτη).
Σαφώς από τις όπερες που ως σήμερα έχει προβάλει online η Bayerische Staatsoper, και τις οποίες έχω παρακολουθήσει, ο Rigoletto ήταν ίσως ο περισσότερο αδιάφορος από άποψη σκηνοθεσίας, από την οποία έλειπε η έμπνευση και το πάθος που απαιτεί το συγκεκριμένο λυρικό έργο. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν μια αρκετά επιφανειακή προσέγγιση του έργου που δεν εστιάζει καθόλου στην προβολή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που εξουσιάζουν τους πρωταγωνιστές της συγκεκριμένης όπερας. Ωστόσο, οι ερμηνευτικές ικανότητες των συντελεστών και οι εκπληκτικές τους φωνές ήταν αυτές που αντάμειβαν πολλαπλά όσους την παρακολούθησαν. Ειδικά, ο Joseph Calleja ως Duca di Mantova ήταν εκπληκτικός και φωνητικά αλλά και ερμηνευτικά ενώ την παράσταση έκλεψε η Nadia Krasteva ως Maddalena και Giovanna. Οι Franco Vassallo ως Rigoletto και η Patricia Petibon ως Gilda ήταν αρκετά καλοί φωνητικά αλλά δεν έπεισαν τόσο ερμηνευτικά.
Στον Rigoletto (την πλοκή της όπερας μπορείς να διαβάσεις εδώ) οι αντιθέσεις συνιστούν βασικό στοιχείο μέσα από το οποίο λειτουργεί η συγκεκριμένη όπερα, καθώς οι μεταπτώσεις ανάμεσα σε λυρικές και δραματικές σκηνές εξασφαλίζουν τη διαρκή ροή της υπόθεσης με μεγάλη ταχύτητα (αυτό το σημείο η σκηνοθεσία το έχασε). Η αντίθεση, εξάλλου, βρίσκεται στον πυρήνα του έργου, καθώς αποτελεί βασικό στοιχείο τησ αντιφατικής, σκοτεινής προσωπικότητας του ίδιου του Rigoletto, κι είναι αυτό το χαρακτηριστικό που συνάρπασε τον Verdi και τον παρακίνησε να συνθέσει την όπερα.
Επίσης, ο Rigoletto υπονόμευσε την ξεκάθαρα αρθρωμένη δομή, που έως εκείνη την εποχή υπήρξε η απόλυτη ουσία της όπερας, κι υπέσκαπτε τις συνακόλουθες ευκαιρίες συμμετοχής του κοινού με τη μορφή χειροκροτημάτων, αποδοκιμασιών ή απαιτήσεων επανάληψης ενός μουσικού μέρους. Ο Verdi επιτρέπει σε κάθε πρόσωπο να τραγουδήσει ακριβώς το είδος της μουσικής που συμπυκνώνει τα συναισθήματά του, δηλαδή να αναδείξει ό,τι οι θεατές έχουν ήδη καταλάβει: ότι το λίγο που ανακάλυψε ο ένας για τον άλλο δεν βοήθησε ούτε στο ελάχιστο. Ο Duca παραμένει όσο ασυνείδητα φλογερός υπήρξε πάντα, ο Rigoletto το ίδιο ξεροκέφαλος και η Gilda εξίσου αβοήθητη. Αυτό το στοιχείο και όχι η κατάρα, επιφέρει την καταστροφή τους!